ΥΠΑΡΧΕΙ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΗΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΙΤΙΔΑΣ HASHIMOTO ΜΕ ΤΟΝ ΚΑΡΚΙΝΟ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ?
Για πολλά χρόνια, υπήρχαν ερωτηματικά όσον αφορά την πιθανή συσχέτιση της φλεγμονής που χαρακτηρίζει την θυρεοειδίτιδα Hashimoto και του καρκίνου θυρεοειδούς. Με βάση τα δεδομένα των διαφόρων διαθέσιμων μελετών δεν ήταν ασφαλής η εξαγωγή ενός σαφούς εν προκειμένω συμπεράσματος.
Πρόσφατα δημοσιεύθηκε μία μεγάλη προοπτική μελέτη, που περιλάμβανε έναν πολύ μεγάλο αριθμό ασθενών (n=9.851) με όζους διαμέτρου > 1 cm. Οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι στους ασθενείς με όζους και θυρεοειδίτιδα Hashimoto η απάντηση της κυτταρολογικής εξέτασης του υλικού που λαμβάνεται με παρακέντηση με λεπτή βελόνη (FNAC, Fine-Needle Aspiration Cytology) ήταν πιο συχνά «ατυπία / θυλακιώδης βλάβη απροσδιόριστης σημασίας» (Bethesda III) σε σύγκριση με τους ασθενείς χωρίς θυρεοειδίτιδα Hashimoto (26 % vs 22 %, p< 0.001). To εύρημα αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί και ως αναμενόμενο, καθώς η φλεγμονή που χαρακτηρίζει την θυρεοειδίτιδα Hashimoto μπορεί να προκαλέσει αντιδραστικού τύπου ατυπία στα θυλακιώδη κύτταρα. Η αντιδραστική αυτή ατυπία μπορεί να παρουσιάζει σε κάποιο βαθμό ομοιότητες με τα ευρήματα που χαρακτηρίζουν το θηλώδες καρκίνωμα θυρεοειδούς (π.χ. αύξηση μεγέθους πυρήνα, ανωμαλία περιγράμματος πυρήνα και πυρηνικές πτυχές), πράγμα που ευθύνεται για το συχνό αυτό εύρημα στην FNAC.
Επίσης η διάγνωση της κακοήθειας στην FNAC ήταν πιο συχνή σε όζους ασθενών με θυρεοειδίτιδα Hashimoto παρά σε όζους ασθενών χωρίς θυρεοειδίτιδα Hashimoto (10 % vs 6.4 %, p< 0.001).
Συνολικά, ο κίνδυνος να υποκρύπτεται κακοήθεια σε όζο θυρεοειδούς σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto είναι μεγαλύτερος σε σχέση με τους ασθενείς με όζο θυρεοειδούς χωρίς θυρεοειδίτιδα Hashimoto, είτε πρόκειται για μονήρεις όζους είτε για πολλαπλούς (για μονήρεις όζους: 24.5 % vs 16 %, για πολλαπλούς όζους 22 % vs 15 %, p<0.01).
Δεν υπήρχαν ευρήματα που να υποδηλώνουν ότι ο καρκίνος του θυρεοειδούς στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto έχει διαφορετική βιολογική συμπεριφορά σε σύγκριση με τους ασθενείς χωρίς θυρεοειδίτιδα Hashimoto. Αυτό υποδηλώνει ότι η φλεγμονώδης διεργασία που χαρακτηρίζει την θυρεοειδίτιδα Hashimoto δεν έχει κάποια επίδραση στη βιολογική συμπεριφορά του καρκίνου θυρεοειδούς. Απ’ εναντίας, υπάρχουν κάποιες ενδείξεις ότι η παρουσία διήθησης του θυρεοειδικού παρεγχύματος από κυτταροτοξικά Τ-κύτταρα, που παρατηρείται στη θυρεοειδίτιδα Hashimoto, μπορεί να περιορίζει την ανάπτυξη / επέκταση των καρκινικών κυττάρων. Αυτό υποστηρίζεται από κάποιους ερευνητές με βάση τη μικρότερη συχνότητα λεμφαδενικών μεταστάσεων τη στιγμή της διάγνωσης όπως επίσης και από την μικρότερη συχνότητα επιμένουσας νόσου στη διάρκεια του follow-up σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto (*). Το θέμα αυτό, εντούτοις, παραμένει αμφιλεγόμενο.
Τα παραπάνω ευρήματα έχουν κλινική σημασία, καθώς τόσο η θυρεοειδίτιδα Hashimoto όσο και ο καρκίνος θυρεοειδούς είναι πολύ συνηθισμένες παθήσεις. Θυρεοειδίτιδα Hashimoto συνυπάρχει σε ποσοστό περίπου 15 % των ασθενών με διαφοροποιημένο καρκίνωμα (θηλώδες / θυλακιώδες) θυρεοειδούς. Το υπερηχογράφημα θυρεοειδούς (συνήθως σε συνδυασμό με την FNAC) αποτελούν τη βάση της διαγνωστικής διερεύνησης των ασθενών αυτών, καθώς ο έμπειρος ακτινολόγος είναι σε θέση να αξιολογήσει τους υπερηχογραφικούς χαρακτήρες των όζων του θυρεοειδούς και να εκτιμήσει την πιθανότητα να υποκρύπτεται καρκίνος. Οι υπερηχογραφικοί χαρακτήρες του καρκίνου θυρεοειδούς είναι ίδιοι στους ασθενείς με ή χωρίς θυρεοειδίτιδα Hashimoto. H μόνη διαφορά στους ασθενείς με θυρεοειδίτιδα Hashimoto και καρκίνο θυρεοειδούς είναι παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα ασάφεια ή ακανόνιστα όρια του κακοήθους όζου, λόγω της συχνά ετερογενούς ηχοδομής του θυρεοειδικού παρεγχύματος (**)
Παρεπιπτόντως, και με δεδομένη την συσχέτιση θυρεοειδίτιδας Hashimoto και λεμφώματος θυρεοειδούς, στην προαναφερθείσα μελέτη διαγνώσθηκαν 9 ασθενείς με τη σπάνια αυτή μορφή νεοπλάσματος θυρεοειδούς.

Συμπέρασμα
Η θυρεοειδίτιδα Hashimoto συνοδεύεται από αύξηση της πιθανότητας να υποκρύπτεται καρκίνος θυρεοειδούς στους ασθενείς στους οποίους συνυπάρχουν όζοι θυρεοειδούς. Για το λόγο αυτό επιβάλλεται η προσεκτική διαγνωστική διερεύνηση των ασθενών αυτών με τη βοήθεια κυρίως του υπερηχογραφήματος και της υπερηχογραφικά καθοδηγούμενης FNAC.


J Endocr Soc 2019; 3: 791
(*) J Clin Endocrinol Metab 98;2409
(**) J Ultrasound Med. 2015 Apr;34(4):697-704.


Σχόλια

Δημοφιλείς αναρτήσεις από αυτό το ιστολόγιο

Αμφοτερόπλευρος λεμφαδενικός καθαρισμός τραχήλου σε ασθενή μας με καρκίνο θυρεοειδούς και εκτεταμένη λεμφαδενική διασπορά.