ΘΥΡΕΟΣΦΑΙΡΙΝΗ ΟΡΟΥ – ΠΟΙΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΠΕΔΩΝ ΤΗΣ ΣΤΟΝ ΑΙΜΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΟΖΟΥΣ ΘΥΡΕΟΕΙΔΟΥΣ?
Η θυρεοσφαιρίνη (Tg, thyroglobulin) είναι μία μεγαλομοριακή πρωτεΐνη – προορμόνη των δύο θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4). Η Tg παράγεται από τα φυσιολογικά κύτταρα του θυρεοειδούς, αλλά και από τα κύτταρα του θυρεοειδούς που πάσχει από διάφορες νόσους, όπως διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσος Graves), θυρεοειδίτιδα, κάποια αδενώματα και διαφοροποιημένο καρκίνωμα θυρεοειδούς (θηλώδες και θυλακιώδες, που είναι οι δύο συνηθέστερες μορφές καρκίνου θυρεοειδούς). Σε ασθενείς με διαφοροποιημένο καρκίνωμα θυρεοειδούς τα επίπεδα Tg ορού είναι συνήθως αυξημένα και συχνά σε επίπεδα > 100 ng/ml. Αντίθετα, τα επίπεδα Tg ορού δεν είναι αυξημένα σε ασθενείς με μυελοειδές ή αναπλαστικό καρκίνο θυρεοειδούς ή άλλα σπανιότερα νεοπλάσματα (π.χ. λέμφωμα θυρεοειδούς ή μεταστατικό καρκίνωμα θυρεοειδούς). Όταν υπάρχουν αυτοαντισώματα έναντι της Tg, τα επίπεδα Tg που ανιχνεύονται στον ορό μειώνονται και για το λόγο αυτό είναι καλό όταν γίνεται μέτρηση της Tg να γίνεται ταυτόχρονα μέτρηση και των επιπέδων αυτοαντισωμάτων έναντι της Tg.
Καθώς η Tg μπορεί να είναι αυξημένη σε μία ποικιλία παθήσεων του θυρεοειδούς και όχι μόνο στον διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς, θεωρείται ότι δεν έχει αξία για την διάγνωση αυτής της μορφής καρκίνου (μη ειδική και όχι ευαίσθητη εξέταση). Για το λόγο αυτό δεν συνιστάται η μέτρηση των επιπέδων Τg ορού για τον προεγχειρητικό έλεγχο των ασθενών με όζο θυρεοειδούς. Αντίθετα, η μέτρηση της Tg ορού είναι ένα πολύ χρήσιμο διαγνωστικό ‘εργαλείο’ για την ανίχνευση υποτροπής της νόσου σε ασθενείς με διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς που έχουν ήδη υποβληθεί στην κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση (χειρουργική επέμβαση με ή χωρίς μετεγχειρητική επικουρική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο). Σε αυτή την περίπτωση η Tg ορού χρησιμοποιείται σαν ένας ‘καρκινικός (νεοπλασματικός) δείκτης’ για την παρακολούθηση των ασθενών για πιθανή εμφάνιση υποτροπής του καρκίνου. Ιδιαίτερη αξία έχει η διαδοχική μέτρηση των επιπέδων Tg ορού, που θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση στο ίδιο εργαστήριο καθώς μπορεί να υπάρχουν διαφορές στην τεχνική της εξέτασης από εργαστήριο σε εργαστήριο. Αν διαπιστωθεί επίμονη ή συνεχιζόμενη αύξηση των επιπέδων Τg ορού σε ασθενή με διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς που έχει ήδη υποβληθεί σε θεραπεία θα πρέπει να γίνεται έλεγχος για τον εντοπισμό της υποτροπής (συνήθως σπινθηρογράφημα με ραδιενεργό ιώδιο Ι123 σε συνδυασμό με υπερηχογράφημα).
Η θυρεοσφαιρίνη (Tg, thyroglobulin) είναι μία μεγαλομοριακή πρωτεΐνη – προορμόνη των δύο θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4). Η Tg παράγεται από τα φυσιολογικά κύτταρα του θυρεοειδούς, αλλά και από τα κύτταρα του θυρεοειδούς που πάσχει από διάφορες νόσους, όπως διάχυτη τοξική βρογχοκήλη (νόσος Graves), θυρεοειδίτιδα, κάποια αδενώματα και διαφοροποιημένο καρκίνωμα θυρεοειδούς (θηλώδες και θυλακιώδες, που είναι οι δύο συνηθέστερες μορφές καρκίνου θυρεοειδούς). Σε ασθενείς με διαφοροποιημένο καρκίνωμα θυρεοειδούς τα επίπεδα Tg ορού είναι συνήθως αυξημένα και συχνά σε επίπεδα > 100 ng/ml. Αντίθετα, τα επίπεδα Tg ορού δεν είναι αυξημένα σε ασθενείς με μυελοειδές ή αναπλαστικό καρκίνο θυρεοειδούς ή άλλα σπανιότερα νεοπλάσματα (π.χ. λέμφωμα θυρεοειδούς ή μεταστατικό καρκίνωμα θυρεοειδούς). Όταν υπάρχουν αυτοαντισώματα έναντι της Tg, τα επίπεδα Tg που ανιχνεύονται στον ορό μειώνονται και για το λόγο αυτό είναι καλό όταν γίνεται μέτρηση της Tg να γίνεται ταυτόχρονα μέτρηση και των επιπέδων αυτοαντισωμάτων έναντι της Tg.
Καθώς η Tg μπορεί να είναι αυξημένη σε μία ποικιλία παθήσεων του θυρεοειδούς και όχι μόνο στον διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς, θεωρείται ότι δεν έχει αξία για την διάγνωση αυτής της μορφής καρκίνου (μη ειδική και όχι ευαίσθητη εξέταση). Για το λόγο αυτό δεν συνιστάται η μέτρηση των επιπέδων Τg ορού για τον προεγχειρητικό έλεγχο των ασθενών με όζο θυρεοειδούς. Αντίθετα, η μέτρηση της Tg ορού είναι ένα πολύ χρήσιμο διαγνωστικό ‘εργαλείο’ για την ανίχνευση υποτροπής της νόσου σε ασθενείς με διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς που έχουν ήδη υποβληθεί στην κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση (χειρουργική επέμβαση με ή χωρίς μετεγχειρητική επικουρική θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο). Σε αυτή την περίπτωση η Tg ορού χρησιμοποιείται σαν ένας ‘καρκινικός (νεοπλασματικός) δείκτης’ για την παρακολούθηση των ασθενών για πιθανή εμφάνιση υποτροπής του καρκίνου. Ιδιαίτερη αξία έχει η διαδοχική μέτρηση των επιπέδων Tg ορού, που θα πρέπει να γίνεται κατά προτίμηση στο ίδιο εργαστήριο καθώς μπορεί να υπάρχουν διαφορές στην τεχνική της εξέτασης από εργαστήριο σε εργαστήριο. Αν διαπιστωθεί επίμονη ή συνεχιζόμενη αύξηση των επιπέδων Τg ορού σε ασθενή με διαφοροποιημένο καρκίνο θυρεοειδούς που έχει ήδη υποβληθεί σε θεραπεία θα πρέπει να γίνεται έλεγχος για τον εντοπισμό της υποτροπής (συνήθως σπινθηρογράφημα με ραδιενεργό ιώδιο Ι123 σε συνδυασμό με υπερηχογράφημα).
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου